Nó
ngồi nhìn người phụ nữ từ đằng sau. Lưng còng, dáng quắp, hóp háp
người. Nó thích gọi là người tình - người tình tóc bạc, sau hơn 30 năm
mới kiếm được một danh xưng.
Nó
đưa tay đón lấy dải ngân hà đang bắt sáng. Óng ánh. Trắng đen xen kẻ
theo thời gian đang ngắn lại, không còn là một dải kéo dài từ đỉnh đầu
đến chạm chất còn dư mấy phần. Thích thú. Mỗi khi nó bắt ghế đứng lên
lấy tay làm lược chảy đều trên tóc người tình như một trò chơi. Nghịch
đùa. Thơ ấu. Lấy đấy làm niềm vui, lấy đấy làm của để dành vì đã từng
nghĩ rằng không phải ai cũng có, chỉ riêng mình nó thôi. Độc nhất. Một
thứ chỉ thuộc về nó khi tóc người tình vẫn còn chưa thấm thời gian đổi
màu. Lúc đấy làm gì hiểu đến chuyện mẹ con, chỉ thấy đâu đấy như một
danh xưng, tiếng gọi. Thiết tha. Nó vẫn chưa ngẩn người ra để hiểu hết ý
nghĩa của một danh từ.
Sinh con ra mới hiểu lòng cha mẹ.
Câu nói của người anh cả làm nó tò mò đến ám ảnh khi chưa cảm trọn, cứ
như là mới nghe đêm qua. Giờ đây ngồi phía sau người tình khi nó đã bắt
đầu tập làm cha, nghe những câu chuyện về già thì ít, nghe những câu
chuyện về những đứa con, dâu, rể phần nhiều mang đến cho bà những nỗi
niềm. Vui, buồn, sám hối. Cõi riêng.
Về
một sự lựa chọn. Tạm gọi hy sinh. Giữa đứa con gái và những anh em
trai, chọn phần thiệt thòi vì cho là phận gái. Hôm qua. Sợ con gái chưa
chồng sẽ phải long đong. Hôm nay. Sợ tiếp con gái đã có chồng phận vẫn
phải long đong. Nỗi niềm. Chất chứa theo tháng ngày chẳng vơi lại đầy
suốt mỗi mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông.
Về
một lần lầm lỗi. Nông nổi. Tạm gọi lỗi lầm. Giữa thằng con giữa, nước
mắt ngắn dài đi dọc con đường chẳng sỏi đá lại đăm đau, không hiểu vì
đâu nước mắt nhạt nhòa. Vì tình người thiếu trong gian khó, hay vì một
dòng chảy có máu chẳng hòa chung. Đau lòng. Tiếc mây xanh cao vời, trời
xa không thấu, để lại người tình một nổi đau.
Về
một nổi chua cay. Tạm gọi phận bạc. Giữa thằng đầu với thằng tiếp, sinh
nhai hay kế nghiệp mà lắm mối tờ vò, chẳng có được một câu. Lặn lành.
Xử phân. Phân xử. Chuông chùa vắng tiếng, tiếng mõ bặt tăm dẫu rằng thân
tựa cửa Phật, hồn vẫn còn lang thang.
Nước mắt chảy xuôi. Nó
từng nghe bà nói với nó điều đó. Hôm trước. Hiểu vài phần một quy luật,
cười thầm nó sẽ sống khác và biết đâu nằm ngoài. Hôm kia. Tất bật với
vợ, với con, nghe vội tiếng nói người tình đùa trong nắng gió chiều
phai, nước tấm cho cây từ khoảng sân trước nhà. Mênh mang. Biết đâu quê
nhà. Câu chuyện xa ấy tưởng chừng đã quên. Thấm thía. Chưa đủ phần. Khi
nó vẫn còn long nhong đi trên những ngả đường đất nước, gọi điện kể về
những nơi đã đi qua sợ ký ức giữa nó và bà nhạt nhòa.
Nhớ
lại. Trong những ngày cũ, vẫn còn nợ nần bà một tấm lụa khi một ngày
bất chợt đến với Hà thành trong một ngày nắng gió, có vài cơn mưa bất
chợt làm nhớ Sài Gòn da diết, quên hẳn cơn mưa thối đất, thối đường,
thối bàn chân qua mùi đất lạ một chiều quê.
Nó
ngồi đếm từng tháng ngày qua. Rất mau. Từ một thằng đi ngông không biết
gì tháng ngày, cứ nghĩ vui chơi thỏa sự tự do là đủ. Giờ đây. Đắn đo
với cơm áo gạo tiền, thấy sức sống nông đi trong khi hồn lở loét.
Nó
ôm bà phía sau che khuất dải ngân hà đang lấp lánh phản chiếu ánh đèn.
Tất cả đong đầy trong một khoảnh khắc, bỏ phía trước có vài giọt pha lê
đang rơi xuống. Cảm nhận. Vài lần rung nhẹ nơi đòn gánh ngày xưa tựa
phải. Héo hon.
Phận
đời khác nhau. Kiến tạo hình hài không kiến kiến tạo được nghĩ suy,
cách sống. Môi trường làm suy nghĩ đổi thay, khiến người tình lắm lúc
không còn nhận ra được những đứa con của chính mình chỉ biết rằng mỗi
người mỗi tính. An ủi lòng. Chọn lựa và nghĩ suy. Dạy con. Cái ăn là cái tồi tàn, dẫu biết không ăn thì tức lộn ruột gan. Chẳng màn. Nghèo cho sạch rách cho thơm.
Nó ngồi nhìn lại từ phía sau dải ngân hà. Đếm đủ ba mươi năm, năm tháng
lẻ vài ngày. Một câu triết lý ghi đầy trong sách vở chỉ biết ngẩn ngơ
một thời. Giờ đây. Một lời răn dạy thấm trong một khoảnh khắc, dải ngân
hà lấp lánh và nhấm mắt thấy lụa bay tứ tung vì một lời hứa đến giờ vẫn
còn chưa hết nợ nần.