Em sinh ra trong một dòng họ lạ lùng, gồm những người không có nỗi nhớ.
Có người đánh mất ký ức suốt chặng đường quá gập ghềnh đã đi qua như
cậu Hai lớn của em. Cậu cười lơ mơ khi có ai nhắc về trận chạy giặc Tây
năm 1954, ngoại đặt cậu trong quang gánh, nhồi nhét giữa gạo, muối áo
quần bị bồng lếch thếch qua con đường đất ngập trong khói lửa. Ngay cả
những vết sẹo chằng chịt trên người của hàng chục trận chiến cậu trực
tiếp tham gia sau này, cũng không giúp cậu nhớ lại mùi vị chiến tranh.
Em e rằng nỗi sợ hãi kinh hoàng của cậu lớn hơn nỗi nhớ.
Có những ký ức trở thành một vùng tổn thương quá đau đớn đến mức người
ta không dám chạm vào, đến nỗi người ta phải vô thức xóa sạch trong bộ
nhớ. Như bà của em. Bác sĩ chẩn đoán bà bị bệnh Alzheimer, trong những
lần trị liệu, bị buộc phải nhớ lại quá khứ của mình, mắt bà em tràn ngập
đau đớn và những giọt nước mắt ít ỏi rơi như sương.
Em tin rằng, với bà em nỗi nhớ đã là niềm đau, thì lãng quên mới là hạnh phúc.
Rồi đến cậu Ba, trong một lần lên Cao nguyên Lâm Viên, tên gọi của Đà
Lạt xưa, đã biến mất không để lại dấu tích. Người ta đồn đại rằng cậu đã
trốn theo cô vợ đầm lai của một quan ba người Pháp lên rừng sống chung
với người Lạch. Hẳn rừng núi u tịch hoang dã và tình yêu đã làm cậu quên
đi gia đình. Nhưng với em, cậu cũng gia nhập danh sách những người sống
không có nỗi nhớ của gia tộc.
Từ nhỏ, những câu chuyện như giai thoại này của gia đình đã ám ảnh em. Em sợ một ngày em không còn biết nhớ.
Ảnh minh họa
Em sợ cả ký ức về vùng biển ấm của Phan Thiết, về những con chang chang
phơi mình trên bãi cát, về căn nhà cổ bên pháp trường cát, về những
trại muối, trại nấm rơm, trại nước mắm sẽ trắng hoang tàn như sa mạc cát
trong vùng trí nhớ của em.
Em sợ cả ký ức về khu vườn nhỏ tuổi thơ ngập hoa lá, về mùi hương bên
cửa sổ, về chị hàng xóm có cặp mắt nâu, làn da trắng sứ, về chiếc xích
đu đung đưa dưới cây mận trắng, về hàng rào hoa giấy tím và hoa tóc tiên
li ti sẽ vụn vằn thành từng mảnh nhỏ và lả tả như bánh cookies nhúng
trong dòng thời gian.
Em sợ đến nỗi em viết về quá khứ như trong cơn mê cuồng, viết như ngày
mai mình tỉnh dậy trước một tờ giấy trắng, ngẩn ngơ không biết mình là
ai và từ đâu đến.
Em, như cô bé có tâm thức và nỗi ám ảnh bị lạc trong rừng, luống cuống
đánh dấu con đường mòn đi sâu vào rừng rậm thăm thẵm của tương lai bằng
rải những vụn nhỏ của chiếc vỏ bánh mì ký ức mong manh, đánh dấu từng
cây nấm ngọt ngào tỏa hương như từng cột mốc của thời gian.
Em hoảng sợ một sớm mai thức dậy, nhìn vào khuôn mặt người đàn ông bên
cạnh mình, mà từng đường nét đều như đã tạc vào sâu trong tim, mà tia
nhìn dịu dàng có thể làm tan chảy sỏi đá, nhìn mà đau đớn vì vùng trí
nhớ trắng xóa không thể gợi lại một cái tên.
Có một lần em xem cuốn film 50 first dates, do Drew Barrymore và Adam
Sandler đóng. Cuốn film tình cảm hài này đã làm em khóc, không chỉ một
lần mà nhiều lần, thay vì phải cười. Chuyện về một anh chàng yêu phải
một cô nàng bị mất trí nhớ vì tai nạn xe hơi. Và anh chàng này phải tốn
công sức mỗi ngày tìm một cách khác nhau để chinh phục và tìm lại tình
yêu của cô gái. Mỗi ngày đều như một ngày mới, mỗi ngày đều được yêu trở
lại như ngày đầu tiên.
Anh có sẽ làm việc đó cho em không?
Anh có sẽ nhắc em trở lại mùi khói đồng, mùi rơm rạ ngai ngái, cay mắt, nghẽn tim mà em lỡ dại quên hay không?
Anh có thể dắt em về lại cánh đồng cỏ, miên man là cỏ, nhắc em nhớ từng
cái tên; hiền như cỏ may, rụt rè như bông mắc cỡ, xấu như cỏ gấu, quậy
như cỏ cú, thơm như cỏ mật... và bắt em hít hơi dài cho ngập tim mùi cỏ
dập để nhớ một thời thương nhớ cỏ không?
Anh có sẽ đưa em về lại dòng sông, nơi anh thả những nỗi buồn đầu tiên,
lá thư tình đầu tiên, những nhớ nhung vụng dại đầu tiên và mình cùng đi
ngược về nguồn để mong tìm lại dấu chân ngày nhỏ không?
Anh có hái lại cho em trái bắp chín sữa trên nương, lưng triền đồi ven
bãi cồn, cho em ngập trong hương bắp non và so sánh hạt bắp sữa với nụ
cười em lấp lánh nắng không?
Anh có cầm tay em, nhìn vào mắt em, gọi tên em, hát cho em nghe bài hát
ngày đầu mình đã hát không? Biết đâu những rung động, những xuyến xao,
những đam mê ngoạt ngào, những nhớ nhung điên cuồng dại dột xưa cũng lũ
lượt tìm về?
Vậy đó anh, nếu anh sẽ làm được cho em những điều đó. Nếu mỗi ngày em
mất trí nhớ là ngày mình có thể yêu trở lại như ngày đầu. Thì em sẽ bậm
môi đi vào rừng và không sợ con-thú-ăn-thịt-ký-ức rình rập đâu đó.
Và em sẽ can đảm yêu và nhớ, không hoảng sợ như cô gái trong phim, dù
biết mình có gien di truyền của những người không biết nhớ!