Mỗi khi phát ngôn, hãy bắt đầu từ đại từ mang đậm bản ngã nhất: "Tôi",
Với mỗi bước chân đi, giậm thật mạnh trên nền đất, để thấy chính ta sải bước,
Ngẩng mặt nhìn cuộc đời, hãy cười vang kiêu hãnh nhất,
Vì ta rất ngông,
Mà cuộc đời cũng chưa bao giờ ác độc,
Đời rộng nâng cánh, cho ngông ta bồng bềnh trên gió...
Con
người ta sống với rất nhiều sự kiện xảy đến mỗi ngày, từ Đông từ Tây,
có chuyện to bằng nắm tay, có chuyện nhỏ chỉ bằng hạt cát... Trong số
đó, thường có một vài biến cố đặc biệt, những biến cố gây ra sự thay đổi
vô cùng lớn. Cũng không hẳn, hôm nay đang nắm cơ nghiệp bạc tỷ, ngày
mai bị cuỗm sạch sành sanh. Cùng không hẳn, đang đêm nhà bị hỏa hoạn, bị
cướp bóc đe dọa. Chuyện chỉ nhẹ nhàng như giữa hai người, tự dưng
yêu...
Mỗi
sự kiện như thế, tác động vào con người theo những chừng mực và khía
cạnh khác nhau. Đa phần, tôi luôn nhận được một hệ quả khá tương tự. Như
bong bóng xà phòng đang lấp lánh căng tròn thì vỡ tan thành hạt nước li
ti. Như lâu đài cát bị sóng đánh dềnh một trắc thành đổ nát. Như cốc
nước đầy bị vỡ toang rồi chảy tràn lan. Tôi thấy mình nhỏ bé giữa bờ cát
dằng dặc vàng, thành bọt nước lẫn giữa đại dương xanh bao la. Tôi thấy
mình nhỏ lại, nhỏ lại vô cùng. Cảm giác như được cả vũ trụ che chở mình,
được một bậc cao niên mở ấn thông tuệ và ta đồng ý cho cái sự nhỏ lại
của bản thân. Tôi thích ngắm những tháp nhà cao, ngắm trời đêm sáng chi
chít sao, ngắm những lồng đèn sáng lửa bay vút... Với tôi, đó mới chính
là cảm giác ngông giữa trời đất. Sự chiêm nghiệm và lĩnh hội chỉ đặc
biệt dành cho mỗi bản thân tôi.
Trải
qua mỗi sự kiện đó, ngẫm nghĩ nửa cuộc đời trước đó, tôi hay thấy mình
ngông lên một chút. Hiểu được cảm giác của người đi trước, thấm cái chật
vật của người đi sau và buồn cười với bản thân mình của những ngày xưa
đó. Cười người hôm trước. Hôm sau. Hiểu ra chuyện, không cần người cười,
ta cũng tự đi cười chính mình... Tự dưng huênh hoang với một cái tôi
trẻ dại ngày cũ. Vì ngày cũ huênh hoang nhưng hóa ra cái sự huênh hoang
đó như ếch ngồi đáy giếng. Phải chăng, đó là một thái độ "tự ngông
nghênh"? Khi tự dưng đi cười nhạo mình như thế?!?
Sau cái sự tự nhạo là tự chễm chệ, tự vênh vang...
Một
khía cạnh khác của cái tính ngông, với tôi, đó là sự ương bướng. Nhiều
khi, đối với một ai đó, sự nắm giữ cá tính là một nỗi chật vật, người ta
đóng mình với thay đổi, làm lơ với những gì thật khác, độc đoán với bản
sắc của riêng mình. Mặc kệ sự chê cười của thiên hạ, thậm chí là mặc kệ
những sự khuyên răn hết sức đúng đắn, ta ương bướng với chọn lựa và
quan điểm của mình. Ta muốn ngông, ta muốn bật lên trên cuộc đời. Tôi là
tôi! Tôi tin tôi! Tôi tự hào về mình! Tôi đúng! Tôi có quyền tự quyết
định cho cuộc sống của tôi!
Có
một ranh giới mong manh giữa cái gọi là ngông và ngốc. Sự thật là,
không phải người bao giờ cũng đúng, còn ta thì cả lúc sáng trí nhất cũng
có thể sai. Nếu sáng trí thì ương bướng của ta trở thành cái ngông. Nếu
rối trí thì, nói cho cùng, ta chỉ đang giữ khư khư trong mình một sự ù
lì mê muội, khác nào một kẻ ngốc. Nhìn về phía trước, ngoảnh lại đằng
sau, nhìn vào thực tế, nhìn ra viễn ảnh, có cả cảm quan, có cả cảm nhận
và có cả lí trí...
Cân
bằng cái ngông (khỏi nó biến thành kiêu ngạo), duy trì cái ngông thức
thời (kẻo nó thành lạc hậu, cổ hủ) lại không phải là việc dễ. Muốn ngông
cũng phải biết nhìn trời, nhìn đất, nhìn người! Cái ngông, cũng như mọi
sự trong trời đất, vẫn cần vận động, tiến hóa cùng chu trình đời. Nói
không dễ, nhưng cũng chưa đến mức làm người ta chật vật. Theo tôi, người
ta chật vật, đó là vì chưa thấu đáo bản thân mình. Biết bao nhiêu lâu,
người ta mới nhận ra, chính bản thân mình mới là nhiều mâu thuẫn, nhiều
điều khó hiểu nhất! Cuộc đời, khách quan, không là một sự lạ kì, chủ
quan - lại ẩn chứa vô chừng điều khó thấu suốt...
Vậy chứ, sự thay đổi nó cũng rất tự nhiên!
Ngày hôm qua và ngày hôm nay, mấy chốc... cũng như trời mưa và trời nắng.
Chỉ
là, để khi ngoảnh lại nhìn, ta cần nhìn thấy một chính mình cũ... Không
dị biệt, không mất đi những giá trị cốt lõi của bản thân.
Thế
nên, một khoảng trời đủ rộng cho những đôi cánh được tiếp tục vươn lên
bên nhau... Bầu trời đủ rộng cho sải bay ngông nghênh, nếu niềm tin ta
đủ...
Không
quên chính mình, vị kỉ trong những tình rất ấm, ta không xây một bờ rào
cao ráo để khóa kín mình với thế giới bên ngoài, ta cùng đắp những cây
cầu cho bến bờ trải rộng về phía biển.
Chỉ cần ta đủ ngông, đời sẽ rộng lòng nâng cánh.